Met veel ontsteltenis verspreidde zich binnen onze gemeenschap het nieuws van de aanslag in Duitsland op een Joodse synagoge op Jom Kippoer, de heiligste Joodse feestdag van het jaar. In de media wordt de vraag gesteld: “Hoe kan dit toch gebeuren?” Maar de media zijn ook de eerste om toe te happen om sensatienieuws te brengen over zaken binnen de Joodse gemeenschap.
Ik denk terug aan het artikel over de ultraorthodoxe school “Benoth Jerusalem.” Dit artikel werd disproportioneel uitgelicht in de kranten. Er waren zelfs kranten die er maar liefst vier pagina’s aan besteedden. Vier pagina’s gevuld met sensationele “getuigenissen” die men na lang zoeken uiteindelijk had gevonden. Er werd geen onderzoek gedaan of de beweringen juist waren of niet. Wat doet dat ertoe? Zolang je maar een choquerende en catchy titel kan plakken op het plaatje, is het vandaag meer dan voldoende. En op de sociale media was het oordeel natuurlijk reeds geveld: “de school moest stante pede zijn subsidies verliezen.” Wat was iedereen geschoffeerd omdat er meisjes in België zouden zijn die niet de seksuele opvoeding zouden krijgen op de manier dat de meeste scholen het aanbieden. Wat een ramp dat er meisjes bestaan die geen popmuziek kennen. Een ware tragedie dat er mensen op deze aarde rondlopen die niet in de evolutietheorie geloven.
Maar deed iemand de moeite om deze gemeenschap te leren kennen? Kent iemand ook de ongelofelijk goede kanten die deze leerlingen hebben? Kent iemand de onschuld, verfijndheid en vriendelijkheid die deze meisje kenmerken?

Ik alvast wel, ik ben zelf een Joodse, Vlaamse leerkracht – ja, die combinatie bestaat -die lesgeeft in een ultraorthodoxe school. Het enige verschil? Onze school is helaas niet gesubsidieerd. We trachten ook alle eindtermen zo goed mogelijk na te streven daar wij onze meisjes begeleiden om examens af te leggen voor de examencommissie. En dat loopt helaas niet steeds van een leien dakje. Het is niet makkelijk om leerlingen voor te bereiden voor een onbekend examen, al zeker niet wanneer die commissie soms zelf het verschil tussen hoofd- en bijzaak niet kent en het niet altijd te nauw neemt met de vakfiche. Bij de mondelinge examens zijn die meisjes nog meer aan hun lot overgelaten, want dan durven juryleden hun persoonlijke vragen te stellen die eigenlijk niets met de te kennen leerstof te maken hebben. Vragen over hun gezinssituatie, liefde en godsdienst passeren er regelmatig de revue. Daarbij voelen onze leerlingen zich behoorlijk ongemakkelijk. Het is ook helemaal hun zaak niet! Maar daar sta je dan als tiener, volledig machteloos voor je examinator.

Nochtans kan je mijn leerlingen niet verwijten dat ze niets weten. Het zijn intelligente en geïnteresseerde leerlingen en vooral ook heel dankbaar. Kan u als leerkracht op een doorsnee Vlaamse secundaire school nu eerlijk zeggen dat uw leerlingen u na de les komen bedanken voor uw interessante les? Ik kan dat wel. Mijn leerlingen wachten likkebaardend op de les actualiteit. Ze volgen de Brexit op de voet, weten alles wat ze moeten weten over leiders zoals Trump, Poetin, Erdogan, Johnson, enz. Ja, ze kenden zelfs wijlen president Mugabi. Weet u wie dat is? De verkiezingen volgden ze op de voet. Dat vonden ze enorm spannend. Hoeveel van uw leerlingen zitten geboeid te wachten op een uurtje politiek? Ik had zelfs twee leerlingen die, toen ik ze de opdracht gaf een korte spreekbeurt te geven over een beroemd persoon, zelf het initiatief namen om met een Antwerpse schepen te gaan spreken.
Mijn leerlingen helpen thuis hun ouders en jongere broers en zussen nog, mijn leerlingen helpen elkaar, ze leren met elkaar, ze bidden voor elkaar, ze delen met mekaar. Ze zijn er voor elkaar. Ze schrijven dankbare boodschappen op je toetsen en examens. Ze zijn heel empathisch en dankbaar. Een zeldzaam soort vandaag.
De Joods orthodoxe scholen zijn waarschijnlijk zelfs de enige in Vlaanderen die kunnen claimen drugsvrij te zijn, en geen gevallen van tienerzwangerschappen kennen, ondanks hun “gebrekkige” seksuele opvoeding. Er is evenmin fysiek of verbaal geweld tegenover de leerkrachten… Maar een dergelijke school zou de deuren moeten sluiten?

Kortom, ik heb geweldige leerlingen. Meisjes die heel hard studeren voor de vakken die ik geef (Nederlands en geschiedenis). Leerlingen die er alles voor doen om dat begeerde diploma te behalen voor de middenjury. Want ja, steeds meer van deze ultraorthodoxe meisjes willen ook verder studeren. Een emanciperende beweging die we absoluut positief zouden moeten omarmen. Van de erkende secundaire school “Benoth” is er reeds een doorstroming van 70% naar hogere studies. Dit is een ongekende positieve evolutie. En wat doen we dan in de media? Vanwege 2 eindtermen, die niet gegeven worden op een manier die de buitenwereld zou willen, wil men de hele school sluiten. Men spreekt over geïsoleerde meisjes, maar indien u dat gaat doen. Indien u hun erkenning zult afnemen, dan pas zal u ze isoleren. Want dan zullen zij met veel pijn en moeite ook de weg van de middenjury moeten ondergaan. En dan ben ik niet zeker dat evenveel meisjes hun diploma zullen behalen. Want, hoe je het nu draait of keert, die hele examencommissie, is heel erg subjectief. Je hangt af van een momentopname, van een examinator, en die kunnen onmogelijk deze meisjes beoordelen zoals ik dat als leerkracht, die hun reeds enkele leerjaren begeleidt, kan.
Dus zitten jullie nu echt in met die meisjes? Of zitten jullie ermee in dat deze meisje niet zijn zoals uzelf was? Mag men vandaag ook anders zijn in deze maatschappij? Is het niet de bedoeling dat meer leerlingen hun diploma behalen? Kan er ook nog een dialoog komen, waarin een redelijke oplossing wordt geboden die voor beide kanten aanvaardbaar is?